งานเทศกาลกินข้าวห่อ สวนผึ้ง มิตรไมตรี ที่เปี่ยมความอบอุ่น

ประเพณีกินข้าวห่อ หรือ อั้งหมี่ถ่อง สวนผึ้ง ราชบุรี

ประเพณีกินข้าวห่อ หรือ อั้งหมี่ถ่อง เป็นพิธีสู่ขวัญจัดขึ้นในช่วงเดือนเก้า ชาวกะเหรี่ยงถือว่าเดือนเก้าเป็นเดือนไม่ดี บรรดาวิญญาณชั่วร้ายจะออกหากินและกิน “ ขวัญ ” ทำให้เจ็บป่วยหรืออาจถึงแก่ชีวิต พิธีนี้นิยมจัดในวันขึ้น 15 ค่ำ แต่ถ้าบางบ้านไม่สะดวกก็เปลี่ยนเป็นวันอื่นก็ได้ในเดือนเก้า ในพิธีมีการ “ ต้มข้าวห่อ” เลี้ยง ข้าวห่อคือ ข้าวเหนียวห่อเป็นกรวย แล้วนำมาต้มให้สุกคล้ายขนมจ้าง สมัยก่อนเวลารับประทานใช้จิ้มน้ำผึ้ง ปัจจุบันใช้จิ้มมะพร้าวขูด ในวันต้มข้าวห่อนี้จะมีพิธีสู่ขวัญด้วย เริ่มด้วยการเคาะไม้เป่าแคน เพื่อให้เกิดความสนุกสนาน จากนั้นผู้เฒ่าผู้แก่ในครอบครัวจะใช้เชือกแดงผูกข้อมือให้ลูกหลานเพื่อความ เป็นสิริมงคล

ความเป็นมาของเทศกาลเดือนเก้า อั้งหมี่ถ่อง หรือ ประเพณีกินข้าวห่อ บ้านโป่งกระทิงบน ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 ตำบลบ้านบึง อำเภอบ้านคา จังหวัดราชบุรี เดิมชื่อบ้านกะเหรี่ยงว่า “บ้านกุ่ยโน่” ต่อมามีการติดต่อกับชาวไทยมากขึ้น จึงเรียกชื่อเป็นภาษาไทยว่า “บ้านบนเขา” เมื่อทางการ ได้เข้ามาพัฒนาโดย นพค. และ กรป.กลาง ได้พบเห็นกระทิงมากินดินโป่งอยู่บ่อย ๆ จึงเรียกว่า “โป่งกระทิง” แต่เนื่องจากมี 2 หมู่บ้านติดต่อกัน จึงเรียนกว่า “บ้านทิ่ยโท” ซึ่งเข้าถึงกันก่อนเรียกว่า “โป่งกระทิงล่าง” และเรียกอีกหมู่บ้านบนเขาว่า “โป่งกระทิงบน”

ปัจจุบันบ้านโป่งกระทิงบนยังมีประชากรชาวกะเหรี่ยงหรือชาวไทยตะนาวศรีเกือบ 50% และยังรักษาประเพณีที่ร่วมใจกันสืบทอดของชาวกะเหรี่ยงในเขต ราชบุรี –เพชรบุรี คือ เทศกาลเดือนเก้า อั้งหมี่ถ่อง หรือ ประเพณีกินข้าวห่อ ซึ่งเป็นการรวมญาติมาพบปะสร้างสรรค์มีการทำพิธีเรียกขวัญ เพื่อเป็นสิริมงคลกับทุกคน

ประเพณีกินข้าวห่อจะจัดในเดือน 9 ของทุกปี แต่ละหมู่บ้านจะจัดขึ้นไม่ตรงกันทำให้ญาติพี่น้องหรือเพื่อนฝูงสามารถไปมาหา สู่ร่วมกิจกรรมกันได้ ชาวกะเหรี่ยงเชื่อว่า เดือน 9 หรือ “หล่าคอก” เป็นเดือนที่ไม่ดี เพราะบรรดาวิญญาณชั่วจะกิน “ขวัญ” ของคนที่เร่ร่อนไม่อยู่กับเนื้อกับตัวทำให้เจ้าของขวัญเจ็บป่วยได้ก่อนถึง วันงาน 3 วัน ชาวกะเหรี่ยงจะต้องเตรียมอุปกรณ์ เช่น ใบผาก ใบตอง และข้าวเหนียวและเริ่มห่อข้าวเหนียวห่อด้วยใบผากหรือใบตองแล้ว แช่น้ำทิ้งไว้ ในวันสุกดิบจะมีการต้มข้าวทั้งหมดให้เสร็จ พร้อมทั้งเคี่ยวน้ำกะทิและเตรียมอุปกรณ์เซ่นไหว้ในตอนหัวค่ำของวันนี้ จะมีการยิงปืน จุดประทัด เคาะแม่บันได้ ให้เกิดเสียงดังเพื่อเป็นขวัญที่อยู่ไกล ๆ ได้รับรู้และจะได้เดินทางกลับมาในคืนนี้ประตูหน้าต่างของทุกบ้านจะเปิดเอา ไว้ เพื่อให้ขวัญที่เดินทางกลับมาเข้าบ้านได้ก่อนรุ่งอรุณของวันใหม่จะมีการยิง ปืน จุดประทัด เคาะแม่บันไดอีกครั้งเพื่อเรียกขวัญที่อยู่ไกลบ้านยังเดินทางมาไม่ถึงให้รีบ มา จากนั้นผู้เฒ่าประจำบ้านจำนำเครื่องรับขวัญที่ประกอบด้วย ข้าวห่อครูหรือข้าวห่อพวง กล้วยน้ำว้า อ้อย ยอดดาวเรือง เทียน สร้อยเงิน กำไรเงินและด้ายแดง มาทำพิธีเรียกขวัญ โดยจะไล่ผู้อาวุโสสูงสุด และรองไปตามลำดับในครอบครัว ซึ่งช่วงนี้ลูกหลานที่ไปอยู่ที่อื่นจะได้รู้จักกันว่าใครคือ พี่ ป้า น้า อา หรือน้อง ทำให้เกิดความรักความเกรงใจและความสามัคคีในกลุ่ม

ที่เที่ยวใหม่สวนผึ้ง ราชบุรี

ตลาดโอ๊ะป่อย ตลาดเช้าริมลำธารที่ราชบุรี มีดีทั้งบรรยากาศและของกิน

อร่อย

ตลาดโอ๊ะป่อย เกิดจากความร่วมมือร่วมใจของผู้ประกอบการ ชุมชน วัด โรงเรียน รวมถึงภาครัฐท้องถิ่น ซึ่งคำว่า โอ๊ะป่อย เป็นภาษากะเหรียง หมายถึง พักผ่อน ใช้ชื่อนี้เพราะอยู่ติดลำธารมีน้ำไหลผ่านตลอดปี บวกกับบรรยากาศโดยรอบที่ปกคลุมด้วยต้นไม้ใหญ่ ให้ความร่มเย็น เมื่อทุกคนมาเที่ยวที่ตลาดแห่งนี้ จึงจะสัมผัสได้กับความสดชื่น เหมือนร่างกายได้ชาร์จแบต และสุขใจไปพร้อม ๆ กัน

 พูดถึงบรรยากาศในตลาดกันไปแล้ว คราวนี้เอาใจสายกินกันบ้าง ภายในตลาดมีอาหารท้องถิ่นหลากหลายเมนู ให้นักท่องเที่ยวต่างถิ่นได้ลิ้มลอง บางอย่างเราอาจไม่คุ้นหน้าคุ้นตา แต่ถ้าได้ลองชิมแล้วจะติดใจ เช่น เมี่ยงถั่วดาวอินคา ข้าวยำสมุนไพร ข้าวแดกงา ข้าวห่ออั้งหมี่ถ่อ ขนมจีนน้ำยาหยวก ข้าวเหนียวปิ้ง ข้าวเหนียวหมู ผัดไทย ฯลฯ ตลอดจนสินค้า OTOP สินค้าแฮนเมด ให้เลือกซื้อกลับบ้านกันคนละชิ้นสองชิ้นอีกด้วย

นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมมากมายที่นักท่องเที่ยวสามารถเข้าร่วมได้ อย่างการใส่บาตรพระสงฆ์ที่ล่องแพไม่ไผ่มาตามลำน้ำภาชีในช่วงเช้า, การทำบุญด้วยน้ำที่ตักจากลำธารลำภาชี เป็นธารน้ำศักดิ์สิทธิ์ที่ไหลจากทิศใต้สู่ทิศเหนือ เพื่อความมั่งมีศรีสุข หรือจะทำเวิร์คช็อป DIY งานศิลปะเก๋ ๆ ต่อด้วยเช่าจักรยาน ไกด์ชุมชนอาสา ปั่นชมชุมชนท่องเที่ยว

และหากเดินข้ามไปอีกฝั่งหนึ่งของตลาด จะเจอวัดป่าท่ามะขาม ไปชมโบสถ์มหาอุด โบสถ์ที่ทำจากกระเบื้องสีอิฐ สวยสดงดงาม ทั้งยังมีลวดลายที่วิจิตรตระการตามาก ๆ เลยทีเดียว

ตลาดริมธาร โอ๊ะป่อย เปิดทุกเช้าวันเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ ตั้งแต่เวลา 07.00-14.00 ใส่บาตรพระถ่อแพ เวลา 07.30-08.00 น. ควรมารอตั้งแต่ 07.00 น. ดีที่สุด

ที่ตั้ง : ห่างจากที่ว่าการอำเภอสวนผึ้ง ประมาณ 4 กม. ตรงข้ามกับวัดป่าท่ามะขาม

เทศกาลดนตรีหน้าหนาว  นั่งฟังเพลงสุดชิลล์ ผ่อนคลายรับลมหนาว

Season of Love Song

มหกรรมดนตรีสุดยิ่งใหญ่ แหล่งรวมพลคนดนตรี บนพื้นหญ้าเขียวขจี เทศกาลดนตรีหน้าหนาวสุดฮิต ที่เขาใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา พบกับ 8 เวทีหลัก 200 ศิลปินดัง ทั้งขาประจำ และที่กำลังมาแรง รวมทุกแนวเพลง เล่นกันให้หายคิดถึงกัน 2 วัน 2 คืน อาทิเช่น เป็ก ผลิตโชค, โปเตโต้, พาราด็อก, Getsunova, Thaitanium, 25 Hours, Lomosonic, Slot Machine, นิว-จิ๋ว, ป็อป ปองกูล, อ็อฟ ปองศักดิ์, Big Ass, ฮิวโก้, แสตมป์, ลุลา, สิงโต นำโชค, Klear, วี วิโอเลต, Greasy Cafe, Room 39, อะตอม ชนกันต์, Cocktail และอีกมากมาย ไปงานนี้ ต้องไปกินข้าวไข่เจียว ซึ่งเป็นซิกเนเจอร์ของงาน นอนกางเต๊นท์รับลมหนาว แดนซ์กระจายไปกับศิลปินคนโปรด หรือปูเสื่อนั่งฟังแบบชิวๆ นึกแล้วฟินน่าดูเลยยย

เรามารู้จักกับ

คำขวัญอำเภอสวนผึ้ง

สาวกระเหรี่ยงเคียงถิ่นตะนาวศรี    ลำภาชีแก่งส้มแมวแนวหินผา

ธานน้ำร้อนบ่อคลึงตรึงติดตา    น้ำผึ้งป่าหวานซึ้งติดตรึงใจ

สถานที่เที่ยวในอำเภอสวนผึ้ง

1. บ้านหอมเทียน

ถือเป็นอีกหนึ่งแลนด์มาร์กของอำเภอสวนผึ้งก็ว่าได้สำหรับ "บ้านหอมเทียน" ประมาณว่าใครไปสวนผึ้งแล้วไม่ได้ไปที่นี่ถือว่าไปไม่ถึงนะจ๊ะ เพราะนอกจากจะมีเทียนหอมรูปร่างแปลกตาน่ารักน่าชัง ของฝาก และของทำมือดีไซน์เก๋ให้เลือกช้อป เลือกดูกันแล้ว ยังมีกิจกรรมทำเทียน, ร้านอาหาร, ร้านกาแฟ, มุมศิลปะอย่างวาดภาพเหมือน และบริการนวดแผนไทย ฯลฯ แต่สิ่งที่ขาดไม่ได้เลยคือมุมโพสท่าถ่ายภาพเก๋ ๆ แจ่ม ๆ ที่มีให้เลือกสรรตามใจเพียบ

          ราคาบัตรเข้าชม : 60 บาท

          ที่ตั้ง : 210 หมู่ 2 ตำบลสวนผึ้ง อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี

          เวลาเปิด-ปิด : วันจันทร์-ศุกร์ ตั้งแต่เวลา 08.30-17.30 น., วันเสาร์ ตั้งแต่เวลา 08.30-20.00 น. และวันอาทิตย์ ตั้งแต่เวลา 08.30-19.00 น. 

          โทรศัพท์ : 08 1995 8144

          เฟซบุ๊ก : บ้านหอมเทียน

2.ตลาดน้ำสวนผึ้ง Veneto

ตลาดน้ำสวนผึ้ง Veneto พร้อมแล้วที่จะตอบโจทย์ทุกไลฟ์สไตล์ ทั้งผู้ที่กำลังมองหาสถานที่พักผ่อนอันแสนโรแมนติก และศูนย์การค้าสุดอลังการกับรูปแบบของอาคารและร้านค้าที่ออกแบบมาอย่างลงตัว เพื่อความสนุกสนานในการจับจ่าย และเลือกซื้อสินค้า โดยร้านค้าตลาดน้ำ Veneto ถูกออกแบบอย่างมีสไตล์และมีเอกลักษณ์ ภายใต้กลิ่นอายอันแสนโรแมนติกของ Santorini ด้วยความโดดเด่นของตัวอาคารสีขาวสะอาดตาตัดกับสีน้ำเงินสด ท่ามกลางเทือกเขาที่เขียวขจีจนมีเอกลักษณ์และรูปแบบที่ไม่เหมือนใคร อีกทั้งยังได้ตื่นตาและเพลิดเพลินกับการเก็บภาพความประทับใจของลานน้ำพุ หอระฆัง และสวนหย่อม โดยเริ่มเปิดให้ท่องเที่ยวตั้งแต่เดือนตุลาคม 2556

          อัตราค่าบริการ : สอบถามโดยตรงจากทางตลาดน้ำ
          เวลาเปิด-ปิด : เปิดให้บริการทุกวัน ตั้งแต่เวลา 08.30-18.30 น.
          ที่อยู่ : อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี
          โทรศัพท์ :  09 1561 8848
          เว็บไซต์ : เฟซบุ๊ก ตลาดน้ำสวนผึ้ง Veneto 

         

3. จุดชมวิวห้วยคอกหมู  

สุดเขตดินแดนสยาม สูงจากระดับน้ำทะเล 800 เมตร เป็นพื้นที่ของฐานปฏิบัติการห้วยคอกหมูร้อย ตชด.137 แต่เดิมเป็นช่องทางการค้าไม้ที่รับการสัมปทานการค้าระหว่างไทย-พม่า ปัจจุบันนี้การค้าระหว่างไทย-พม่าได้ถูกยกเลิกไปแล้ว เส้นทางนี้จึงได้มีการพัฒนาปรับปรุงเป็นเส้นทางการท่องเที่ยวชมวิวภูเขาและชายแดนไทย-พม่า อีกทั้งบนจุดชมวิวห้วยคอกหมูนักท่องเที่ยวสามารถมองเห็นภูมิประเทศอันสวยงามของเทือกเขาตะนาวศรีและชายแดนพม่า พร้อมกับสัมผัสกับอากาศที่หนาวเย็นและนกนานาชนิด โดยเฉพาะในช่วงฤดูหนาวจะมีหมอกปกคลุมหนาแน่นดุจดั่งทะเลหมอก สวยงามไม่แพ้ภาคเหนือ ขณะที่ในวันท้องฟ้าโปร่งจะเป็นจุดชมพระอาทิตย์ขึ้นและตกที่งดงาม

4. เขากระโจม

   

  เขากระโจม ห่างจากอำเภอสวนผึ้งประมาณ 40 กิโลเมตร และห่างจากจังหวัดราชบุรีประมาณ 100 เป็นยอดเขาสูงสุดในเทือกเขาตะนาวศรี อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลถึง 1,045 เมตร มีลักษณะรูปร่างของภูเขาคล้ายกระโจม ซึ่งเป็นคำพูดติดปากของชาวบ้านที่เมื่อก่อนบริเวณนี้มีการทำเหมือง เวลาใครเห็นเขาลูกนี้ก็มักเรียกว่า "เขากระโจม" (จากคำบอกเล่าของชาวบ้าน) โดยนับเป็นจุดชมทะเลหมอกที่ได้รับความนิยมมาก เพราะใกล้กรุงเทพฯ อีกทั้งยังเป็นภูเขาแบ่งเขตแดนระหว่างไทยและเมียนมา เหมาะสำหรับนักท่องเที่ยวผู้ชื่นชอบธรรมชาติป่าเขาและรักการผจญภัย

          เขากระโจม เป็นจุดชมทะเลหมอกและพระอาทิตย์ขึ้น-ตกที่สวยงามของสวนผึ้ง หากวันไหนฟ้าฝนเป็นใจในยามเช้าก็จะได้เห็นทะเลหมอกงดงามมาก ทั้งนี้ การจะขึ้นไปชมความงามของทิวทัศน์บนเขากระโจม ต้องใช้รถ 4x4 ขึ้นไปเท่านั้น โดยสามารถใช้บริการรถจากชมรม "รักษ์เขากระโจม สวนผึ้ง" เฟซบุ๊ก กลุ่มรักษ์เขากระโจม สวนผึ้ง (กลุ่มรักเขากระโจม) อำเภอสวนผึ้ง ได้

5. น้ำตกเก้าชั้น

 น้ำตกเก้าชั้น หรือเก้าโจน (เก้ากระโจน) ตั้งอยู่ที่บ้านห้วยผาก หมู่ 7 ตำบลผาผึ้ง เลยจากธารน้ำร้อนบ่อคลึงไปประมาณ 1 กิโลเมตร เป็นน้ำตกขนาดกลาง มีความสูง 9 ชั้น ตกจากหน้าผาสูงกลางหุบเขา มีน้ำตลอดปีปริมาณน้ำจะมากในชั้นบน ๆ  หินบริเวณน้ำตกเป็นหินแกรนิต แต่เดิมน้ำตกนี้รู้จักกันเฉพาะในกลุ่มชาวกะเหรี่ยง ต่อมาบริษัทต่างชาติเข้ามารับสัมปทานเหมืองแร่เมื่อประมาณปี พ.ศ. 2484 จากนั้นเมื่อหมดสัมปทานทางอำเภอและกลุ่มองค์กรท้องถิ่นจึงได้เข้ามาดูแลพื้นที่ ซึ่งการเดินไปชมน้ำตกจากลานจอดรถเดินเท้าต่อไปอีกประมาณ 500 เมตร จะถึงบริเวณน้ำตกชั้นล่าง ซึ่งสามารถเดินเท้าขึ้นไปถึงชั้นสุดท้ายได้ระยะทางประมาณ 2 กิโลเมตร ใช้เวลาประมาณ 2-3 ชั่วโมง

6.The Scenery vintage Farm

อ.สวนผึ้ง จ.ราชบุรี

เดอะซีนเนอรี่ วินเทจ ฟาร์ม สวนผึ้ง (The Scenery Vintage Farm)  สถานที่ยอดฮิตโด่งดังในสวนผึ้งที่ต้องแวะถ่ายรูป ให้อาหารแกะและทำกิจกรรมต่างๆ ในหมู่บ้านชาวฟาร์มสไตล์ Vintage ที่รอคอยต้อนรับนักท่องเที่ยวทุกท่านอย่างอบอุ่น เพลิดเพลินกับการถ่ายรูปคู่กับสถาปัตยกรรมบ้านเรือนที่ได้รับการออกแบบสไตล์ English Country และกิจกรรมต่างๆ มากมายอาทิ เกมส์ทุบแกะลงถัง ปาลูกโป่ง ทดสอบความแม่นยำกับกิจกรรมยิงธนูแบบถูกวิธี  ขี้ม้า  สนุกกับการแต่งกายและถ่ายภาพสไตล์ Vintage  แวะชิมไอศครีมนมแกะที่แรกและที่เดียวในประเทศไทย รสชาติ หอมหวาน มันอร่อย คุกกี้นมแกะ  ร้านขายของที่ระลึก  สินค้าตกแต่งบ้าน สินค้าท้องถิ่นที่มีคุณภาพ เช่นน้ำผึ้ง  และร้านอาหาร Honey Scene ให้บริการอาหาร เครื่องดื่ม ไอศครีม พร้อมชมวิวมุมสูงของทุ่งเลี้ยงแกะกลางหุบเขา

ยังมีสถานที่เที่ยวในสวนผึ้งอีกมากมาย แล้วจะพาเที่ยวชมต่อน่ะทุกคน

                       ประวัติความเป็นมาของสวนผึ้ง

สวนผึ้ง เป็นอำเภอสุดเขตแดนราชบุรีติดสันเขาตะนาวศรี สุดแดนแผ่นดินไทย ทางด้านตะวันตกอีกด้วยเดิมทีนั้น สวนผึ้งขึ้นกับอำเภอจอมบึง ในปี พ.ศ. 2525 ได้แยกตัวและยกฐานะขึ้นมาเป็นอำเภอสวนผึ้งภูมิประเทศ ของสวนผึ้งนั้นขนาบด้วยเทือกเขาตะนาวศรีเป็นพรมแดนตะวันตกมีทั้ง ป่าเขา น้ำตก ธารน้ำภาชี แม้จะตื้นน้ำไหลเชี่ยวแต่ก็เป็นลำธารที่ยาวไกล หล่อเลี้ยงชีวิตคน ต้นไม้ และสัตว์ในที่แห่งนี้ ในแนวป่าลึกชนชายแดนระหว่างไทย กับพม่านั้น มีต้นไม้ใหญ่โตมาก ขนาดสี่คนโอบ ต้นไม้นี้บรรดาหมู่ผึ้ง และมิ้มมาทำรวงรังขนาดใหญ่มากรัง หนึ่งๆ กว้างเป็นเมตร ต้นหนึ่งๆ มีถึงกว่า 200 รังทีเดียวชาวบ้านกะเหรี่ยงจะอาศัยการตีรังผึ้ง ซึ่งถือเป็นน้ำหวานของป่าที่ หวานหอมบริสุทธิ์จากดอกไม้ป่า มายังชีพต้นไม้แห่งรังผึ้งนี้ชาวบ้านกะเหรี่ยง เรียกว่า "ไหมซ่าเลียง" ชาวบ้านไทยเรียกว่า "ต้นชวนผึ้งหรือยวนผึ้ง" นี่เป็นที่มาของชื่อ อำเภอสวนผึ้งปัจจุบัน ยังมีน้ำผึ้งหวานหอมบริสุทธิ์แท้ จากป่าวางขายกันอยู่ แม้จะน้อยลงไปอย่างมากแล้วก็ตาม และมาจากแนวป่าเขตพม่าเสียส่วนใหญ่สวนผึ้ง เริ่มเป็นที่รู้จักของผู้คนเมืองกรุงอีกครั้ง ในยุคเศรษฐกิจเบ่งบานเป็นฟองสบู่อีกครั้งหนึ่งระหว่างปี พ.ศ. 2530 - 2538 ก็เพราะความงามตามธรรมชาติแวดล้อม ไปด้วยป่าเขาทำให้ผู้คนนิยมมาท่องเที่ยวใน ดินแดนแห่งนี้ เกิดการจัดสรรที่ดินมีบ้านพักแบบรีสอร์ท ขึ้นมากมายมีร้านอาหาร การกินขึ้นเป็นดอกเห็ด เรียงรายตามสองข้างถนน นับจากเขตจอมบึงไล่เรื่อยมาจน สุดแดนอำเภอสวนผึ้ง

 ที่มาของคำว่า  "สวนผึ้ง"    เนื่องจากพื้นที่โดยทั่วไปของอำเภอมีสภาพ แวดล้อมประกอบด้วย ธรรมชาติ ป่าไม้ เทือกเขา  และมีต้นไม้ชนิดหนึ่งที่ชาว บ้านเรียกว่า  “ต้นผึ้ง"   ซึ่งเป็นต้นไม้ที่มีสีขาวนวลไม่มีเปลือกกะเทาะ หรือลอกให้เห็น   และที่สำคัญคือจะมีผึ้งจำนวนนับแสนนับล้านตัวมาอาศัยทำรัง บนต้นผึ้งเท่านั้น 

มีเขตการปกครอง  5  ตำบล  คือ  ตำบลสวนผึ้ง  ตำบลป่าหวาย  ตำบลบ้านบึง  ตำบลท่าเคย และตำบลบ้านคา  สภาพท้องถิ่นทุรกันดาร  ภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นป่าไม้  มีภูเขาสลับซับซ้อนอยู่ทั่วไป  ระยะทางจากอำเภอจอมบึง  30 ก.ม.  ห่างจากตัวจังหวัดราชบุรี  60  กิโลเมตร  และได้ประกาศตั้งเป็นอำเภอเมื่อวันที่  1  เมษายน  2525